Bello-de-niue
Mirabilis jalapa
Nyctaginaceae
Autre noum : Bello-de-nue.
Nom en français : Belle-de-nuit.
Descripcioun :La bello-de-niue nous vèn d'Americo dóu miejour. Au nostre, se pòu trouba dins lis escoumbre umide o en ribo d'aigo proche d'oustau. Se recounèis à si lòngui flour en tube, roujo o d'àutri coulour, que se duerbon lou vèspre. Fai de gròssi boussello. Li fru, negre soun dur e berrugous.
Usanço :Aquesto planto empouisounanto (subretout la grano) èi di proun utilisado en Americo pèr lucha contro li fèbre, l'enflamacioun e pèr sougna li plago e li macaduro (jus de fueio). Ajudo peréu à pissa. Li flour podon servi pèr acoulouri lou manja.
Port : Aubret
Taio : 0,5 à 1(1,5) m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Mirabilis
Famiho : Nyctaginaceae
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 2 cm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
De juliet à óutobre
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Americo-Sud
Ref. sc. : Mirabilis jalapa L., 1753
Tè-dis-Aup
Dryas octopetala
Rosaceae
Autre noum : Driado(-di-vue-petalo).
Noms en français : Chênette, Dryade à huit pétales.
Descripcioun :Planto que fai de grand tapis que rebalon au sòu. Li ramo soun lignouso e li fueio fan pensa à de pichòti fueio de chaine. Li flour soun souleto sus li cambo e an de 7 à 12 petalo blanco.
Usanço :Li fueio secado sèrvon pèr adouba de tisano bono pèr la digestioun (20 g pèr un litre d'aigo).
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Dryas
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Auto mountagno
- Mountagno mejano
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Dryas octopetala L., 1753